خبرنامه اختصاصی معماری و سازه ایران و جهان

تا زمان شناخت عناصر سازه ای شناخته شده از آهن در اواخر قرن هجدهم، چوب تقریبا تنها مصالح قابل دسترس برای ساختار و پیکربندی سازه بود، یا برای بخش هایی از ساختمان همانند ستون ها، خرپاها، تیرهای کف که قابلیت تحمل تنش و خمش را داشتند. انواع بسیاری الوارهای معماری چوبی در ساختمان های متعدد مورد استفاده اند که از مشخصات ویژه ای برخوردارند. الوارهای چوبی قابل طبقه بندی به دو گروه هستند چوب های نرم و چوب های سخت. چوب های نرم تمامی برگرفته شده از مناطق درختان همیشه سبز و چوب های سخت برگرفته شده از مناطق درختان پهن برگ هستند. در اقلیم هایی که درختان بخشی از پوشش گیاهی سبز هستند از دوران باستان، چوب به عنوان مصالح ساختمانی بومی و سنتی مورد استفاده قرار می گرفت. در قدیمی ترین فرم های ساختمانی از الوارهای چوبی بدون کوچک ترین تغییری در شکل و فرم استفاده می کردند.

آتیک

میزان صدای موجود، چه از محیط پیرامون یا از فعالیت‌های درونی یک فضا تأثیر مهمی بر آسایش افراد ساکن می‌گذارد. از این رو موضوع آتیک در فضایی که انسان در آن زندگی یا فعالیت می کند بسیار بااهمیت است.

آتیک چیست؟

عمده تلاش در این موضوع حذف صداهای غیرمفید و نامطلوب است. یکی از مشکلات عدیده در بحث آتیک فضا، پدیده رزونانس (تشدید) است که معمولا این پدیده در فضاهای وسیع‌تر به‌ویژه در سالن‌های سینما، سخنرانی و آمفی‌تئاترها اتفاق می‌افتد. این پدیده فیزیکی در یک فضای همگانی اتفاق می‌افتد که در آن امواج صوتی پس از تولید از یک منبع، در محیط منتشر می‌شوند و پس از برخورد با جداره‌ها تولید گره و شکم می‌نمایند که در نقاط گره صدا به‌صورت قوی و در نقاط شکم، ضعیف شنیده می‌شود.

با دقت در جهان طبیعت نظم شگفت انگیزی، انسان را به خود جلب می‌کند. در اغلب موارد به وجود آمدن این نظم خارق العاده مدیون پیروی از الگوی هندسی مشخصی ست. برخلاف ظاهر بی نظم طبیعت، دقیق‌ترین الگوهای هندسی را می‌توان در طبیعت اطراف خود یافت.

الگوهای هندسی در زندگی بشر

الگوی هندسی مولکول‌های تشکیل دهنده یک شی، هندسه چگونگی مراحل رشد یک درخت، الگوی هندسی استخوان‌بندی جیوانات مختلف و … همه تمثیلی مناسب از نظم حاکم بر طبیعت است. در جهانی که به دست انسان ساخته و پرداخته می‌شود نیز نیاز به رعایت نظم هندسی احساس می‌شود. مانند: استفاده از الگوهای هندسی در طراحی یک اتومبیل، ساخت یک صندلی و …

این سبک از معماری متعلق به معماری پیش از اسلام ایران می باشد، تاریخ ایلام و ایران از آغاز به هم گره خورده چرا که ایران زادگاه اصلی ایلامیان بوده است. در این راه متاسفاه از معماری ایلامی اطلاع زیادی در دست نبوده و تنها می توان به نقش مهرهایی که مربوط به دوره اولیه ایلام بوده و یک نقش برجسته مربوط به نینوا که در دوران آشوری بنا شده اشاره کرد.

بناهای شاخص در معماری ایلامی

محوطه قدیمی زاغه در دشت قزوین، تپه سیلك كاشان، معبد چغازنبیل مربوط به دوران  ایلامیان، تپه هگمتانه و نوشیجان تپه در استان همدان از نمونه‌های  معماری ایلامی هستند. نمونه دیگر این دوران، معماری مادی استودان‌ها است كه برخی از آنها را در دكان داوود در نزدیكی سرپل ذهاب، در فخریك كردستان و… میتوان مشاهده کرد.

هدف اين نوشتار ارائه اصول معماري در عصر تغيير اقليم است. ضرورت اين امر از آنجا ناشي ميشود كه نرخ گرم شدن كرهزمين، افزايش يافته است. به طور علمي اثبات گرديده است كه انسان و فعاليت هاي او موجب افزايش تراكم جو ي گازهاي گلخانهاي شده است و همين امر مسبب اثر گرمايش جهاني است. گستردگي مشكل گازهاي گلخانهاي به حدي است كه به منظور كاهش خطرات تغيير فاجعهآميز اقليم، نياز توقف افزايش تراكم آن كه به وسيله سوختن انرژيهاي فسيلي توليد مي شود ، احساس ميگردد و بشر نياز دارد كه به سرعت از استفاده گاز گلخانهاي حاصل از سوخت فسيلي ، به سمت وابستگي بيشتر به انرژي تجديدشونده پاك، حركت كند.

قدمت کهن ترین مسجد ایران به پیش از اسلام برمی گردد.

کهن ترین مسجد تاریخی ایران، در روستای فهرج واقع است و قدمتی ۱۴۰۰ساله دارد. برخی از مورخان مسجد تاریخانه را قدیمی ترین مسجد ایران می دانند، اما برخی مسجد جامع فهرج را کهن ترین مسجد تاریخی ایران معرفی می کنند. مسجد فهرج، هم اکنون زنده و پویاست، از مناره مسجد بانگ خوش اذان شنیده می شود و نماز جماعت در آن برگزار می گردد.

فهرج روستایی ست با آب و هوای گرم و خشک کویری که در فاصله ۲۵کیلومتری از یزد، مسیر جاده یزد کرمان در دل کویر آرام گرفته است. یزد از شهرهای مذهبی ایران به شمار می رود. هزاران سال پیش، هنگامی که کوچ نشینان در مسیر بلخ به پارس از شهر تاریخی یزد عبور کردند، نام یزدان را بر شهر نهادند. یزدان به معنای عبادت، نامی برازنده و مناسب این شهر بود. مسجد فهرج نیز بخشی از یزد (عبادتگاه باستانی یزد) می باشد.

در متون تاریخی برای نخستین بار در سال 1147 به مسکو اشاره شده، هر چند چنین به نظر می‌رسد که به علت جاذبه خاص مکانی این شهر که بر روی نقطه مرتفعی در کنار رودخانه مسکوا و مسلط بر آن ساخته شده، می بایستی قدمت شهر بیش از این باشد. در سال 1147 یوری دولگوروکی پرنس سوزدال در زمین‌های مرتفع شمال و ساحل چپ رودخانه مسکوا که 130 فوت از سطح رودخانه ارتفاع داشته و محل تلاقی جریان اصلی مسکوا و یک شاخه فرعی آن نگلینائیا بود، قلعه‌ای بنا نمود. نخستین اسکان این محل، که پیرامون آن در سال‌های 58-1156 پرچینی با چوب بلوط ساخته شده بود، منطقه‌ای به وسعت 10 آکر در غرب این پشته خاکی را اشغال می نمود. بالاخره این مجتمع زیستی پس از دو قرن رشد مداوم در جهت غرب، منطقه‌ای به وسعت 75 آکر که محل کنونی کاخ کرملین است، را اشغال نمود. (کرمل که به معنی "شهر مرتفع" است، مشابه برگ یا همان قلعه می‌باشد.) کار احداث نخستین دیوار آجرین کرملین از سال 1367 آغاز شد، دیوار بسیار زیبای کنونی کرملین در سال‌های 1485 تا 1508 بنا گردید. این دیوار با 20 برج، با کنگره‌هایی به سبک ایتالیایی مزین شده بود.

در قرن بیستم میلادی عده ی کمی توانستند حد فاصل بین طراحی و معماری را بدون مشقت و با موفقیت مانند چار ایمز و ری ایمز رعایت نمایند. برای این زوج، برتری دادن به یکی از دو این مقوله، تصنعی و ناکارآمد بود. افکار خلاق و کارآمد آنها برگرفته از روش های مبتنی بر حل مساله بود که منجر به پیدایش راه حل هایی در روند طراحی می شد که نیازهای مشخصی را پاسخ می گفتند و موفقیت این روش ها را میشد در میزان کارآمدی آنها اندازه گیری نمود. علی رغم اینکه خانم و آقای ایمز آشکارا دده از رواج گرایش "بیان خلاق" بودند، اما زمانی که کارهایشان به نمایش در می آمد، با یکنواختی و روزمرگی که معمولا آثاری که به شدت عملگرا هستند را تهدید میکند روبرو نبودیم. آنها دریافته بودند که لذت بردن از طرح به خودی خود کارآمد است، و هر آبجکتی که در کاربرش این حس را بر می انگیزد، منجر به ملاحظات زیبایی شناختی میگردد که این نیز یکی دیگر از معیارهای کارآمدی طرح است. اعتقاد به وحدت عملکرد و احساس منجر به پیدایش برخی از شاخص ترین آثار قرن شد

سبک معماری دیکانستراکشن سبکی از معماری است که توسط ژاک دریدا فیلسوف معاصر فرانسوی بنیان گذاری شد، او یکی از فلاسفه مکتب پساساختارگرایی است.

دیکانستراکشن در فارسی به معنای ساختارزدایی، شالوده شکنی، بنیان فکنی، ساختار شکنی و بنیان فکنی ترجمه شده است. چون عده ای از ساختارگرایان با عقاید ساختارگرایانه به مخالفت برخاستند و به مکتب دیکانستراکشن متمایل گردیدند، به این مکتب  پساساختارگرایی نیز گفته می شود.

ساختارگرایان معتقدند با استفاده از استدلال استقرایی و بررسی نظم پدیده های مشابه و تکراری می توان روابط پدیده ها را کشف کرد و چون همه اعمال انسان از ضمیر ناخودآگاه او شکل می گیرد، این تکرار و نظم در پدیده های انسانی وجود دارد، در حالی که دیکانستراکشن ها معتقدند هر پدیده و هر متنی، ماهیت مستقل خود را دارد و هیچ دو فرد یا پدیده مشابه و تکراری وجود ندارد.

همانطور که در بخش قبلی گفتیم، مسجد “Basuna” واقع در مصر توسط گروه معماری Dar Arafa طراحی و به اجرا رسیده است. مسجد مصر بنایی ساختار شکن نسبت به بافت کهنه منطقه Sohag محسوب می شود. که جلوه تازه بودن آن نسبت به بافت قدیمی این منطقه خود نمایی می کند. این مسجد در منطقه ایی خاکی و پر سر و صدا قرار گرفته و به یک گورستان و ساختمان های مسی اشرافیت دارد. که همگی تحت تاثیر رفت و آمد احشام در خیابان ها هستند.

مشخصات کلی این پروژه عبارتند از:

    معمار : گروه معماری Dar Arafa

    مکان پروژه : مصر

    معمار اصلی :   Waleed Arafa

    مساحت پروژه : 4843.76 فوت مربع

    سال ساخت : 2019

در بیان معماری «حباب، معماری هواست: سازه بادی که با عضو نازکی پوشیده شده و در حفره های ساختمان جای گرفته و سراسر سازه از بالا تا پایین را پوشانده است؛ حباب ها فضای نرمی را در داخل و سازه ی سختی را در خارج به وجود آورده اند که سبب شده فضای موجود و فضای جدید با یکدیگر ترکیب شوند.». ایده ی حباب ها الهام بخش کاربرد خلاقانه ی مصالح بوده تا محیطهای معماری حبابی که تا به حال از لحاظ سازه ای طراحی نشده و یا فاقد کیفیت تجربی هستند.

رسوب زدای مغناطیسی آکوا مناسب برای مصارف کم از جمله خشکشویی ها صنایع کوچک و مصارف خانگی است. شرکت آکوا یکی از بهترین محصولات را در این زمینه ارائه کرده است که از ایجاد رسوب در درون پکیج دیواری آبگرمکن و غیره جلوگیری به عمل می آورد.